Czym są pytania pośrednie?

Niejednokrotnie poruszana była już kwestia tego, jak cenną umiejętnością jest prawidłowe zadawanie pytań. W rozmowie bowiem nie możemy liczyć tylko na to, że to my będziemy odpowiadać na pytania rozmówcy. Pytania mają określoną konstrukcję i wcześniej omawialiśmy już kwestie ich tworzenia. Sytuacja ma się jednak inaczej w przypadku tzw. pytań pośrednich.

Pytania pośrednie stosujemy w przypadku, kiedy nie chcemy zwracać się do kogoś w bezpośredni sposób. Czasem ma to wydźwięk mający na celu nadanie grzecznościowego tonu, a czasem po prostu ma kontekst sytuacyjny.

W pytaniach pośrednich największą pułapką jest to, że nasze zasadnicze pytanie nie będzie miało dłużej tradycyjnej formy pytania, a stanie się zwykłym zdaniem twierdzącym. Dzieje się tak ze względu na użycie odpowiedniego wprowadzenia, które poprzedza nasze pytanie, czyniąc je tym samym - pośrednim.

Jak wprowadzić pytanie pośrednie?

Pytanie pośrednie najłatwiej rozpocząć od gotowego rozwiązania, które każdorazowo będzie nam przypominało o konieczności zmiany naszego pytania w formę pośrednią. Przykładów na rozpoczęcie zdania jest więcej niż te podane poniżej, ale wśród poniższych opcji z pewnością znajdują się te najbardziej popularne.

·      Can/could you tell me…? 

·      Do you know…

·      Do you have any idea…?

·      I wonder… 

·      I want to know… 

·      Does anyone know… 

·      Would you mind…?

·      Would it be possible…?

Czy jakieś dodatkowe rozwiązania przychodzą Ci na myśl? Czy ze swoich lekcji lub szkolnych zajęć pamiętasz inne określenia?

Od siebie dodam jeszcze, że zróżnicowanie określeń ma nie tylko na celu wzbogacenie języka, ale przede wszystkim związane jest z kontekstem, którego pytanie pośrednie dotyczy (czy to rozmowa z osobą starszą od nas, czy też nasza pierwsza rozmowa w nowym towarzystwie). Nie zawsze chodzi przecież tylko o to, aby być grzecznym i niebezpośrednim.

Nie tylko pytania

Korzystając z gotowych rozwiązań, które pojawiły się powyżej, łatwo zapamiętać to, że to przykłady na tworzenie pytań pośrednich i wówczas powinno się odejść od standardowej formuły pytania. Należy jednak pamiętać o tym, że istnieją inne przypadki, w których zastosowanie formy pośredniej będzie wskazane.

Mianowicie, mowa o wszystkich rodzajach zdań, które spajamy za pomocą takich określeń jak who, which, when, where, what i how. Użycie tychże określeń wręcz automatycznie przywodzi nam na myśl formułowanie pytania, ale z pytaniem nie ma to żadnego związku. Podobnie zresztą jest w języku polskim. 

Dla zobrazowania powyższego:

Mówiąc: "Nie wiem jak mam sobie z tym poradzić" część "jak mam sobie z tym poradzić" mogłaby być osobnym pytaniem, ale w tym kontekście jest częścią zdania twierdzącego. I należy o tym pamiętać, konstruując takie zdania w języku angielskim, bo działa to na tej samej zasadzie.

Powyższy artykuł powstał w wyniku obserwacji prowadzonej w trakcie zajęć w kwestii tego, że kursantom zdarza się zapomnieć o tym, że w formie pośredniej należy „pozbyć się” struktury pytania. Zabawne jest zresztą to, że najpierw spędzamy czas na szlifowaniu formy pytań i dbaniu o to, aby pytanie było prawidłowo skonstruowane – a następnie każemy zapomnieć o wszystkim, co wie się do tej pory na rzecz powrotu do formy zdania twierdzącego.

Oczywiście są to dwie różne sytuacje gramatyczne, ale zapewne każdy lektor zastanawiał się kiedyś nad kwestią tego, że to, co w ojczystym języku jest dla nas oczywiste, nie zawsze automatycznie przenosi się na język obcy. W przypadku pytań pośrednich, odniesienie się do języka polskiego może pomóc zrozumieć to zjawisko i w prawidłowy sposób odtworzyć je w języku angielskim.